Blachownia ciekawostki i najważniejsze informacje. Historia, co zobaczyć w Blachowni i z czego słynie to miasto
Blachownia – fakty
1) Blachownia to około 10-tysięczne miasto w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim. Jest siedzibą władz gminy miejsko-wiejskiej Blachownia i leży nad rzeką Stradomką, w zachodniej części Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Bliskość Częstochowy sprawia, że wielu mieszkańców pracuje i uczy się w tym większym mieście, a Blachownia pełni funkcję spokojnej miejscowości o charakterze podmiejskim.
2) Blachownia uzyskała prawa miejskie stosunkowo niedawno – w 1967 roku, wcześniej będąc osadą przemysłową. Uzyskanie statusu miasta wiązało się z dynamicznym rozwojem zakładów przemysłowych i budową nowych osiedli mieszkaniowych. W latach 70. i 80. XX wieku Blachownia zyskała charakter małego ośrodka przemysłowego, z własnym rynkiem pracy i infrastrukturą miejską.
3) W pobliżu Blachowni rozciąga się duży kompleks lasów, stanowiący część Parku Krajobrazowego Lasy nad Górną Liswartą. Lasy zajmują niemal 60% powierzchni gminy i są popularnym miejscem spacerów, wycieczek rowerowych oraz grzybobrania. Znajduje się tu wiele pomników przyrody oraz ciekawych gatunków flory i fauny, w tym rzadkie rośliny torfowiskowe i chronione gatunki ptaków.
4) W 1903 roku otwarto w Blachowni stację kolejową, która umożliwiła mieszkańcom łatwy transport do Częstochowy i innych okolicznych miejscowości. Jednak po 100 latach, w 2003 roku, linia została zamknięta, a tory rozebrano. Budynek dawnej stacji kolejowej nie popadł jednak w ruinę – obecnie mieści się w nim Urząd Stanu Cywilnego. To ciekawy przykład adaptacji budynku o znaczeniu historycznym do nowoczesnych potrzeb.

Blachownia ciekawostki z historii
5) W 1610 roku powstała tu pierwsza manufaktura metalurgiczna, wokół której zaczęła rozwijać się osada. To od produkcji blachy wzięła się nazwa miejscowości – Blachownia. W 1633 roku miejsce to odwiedził król Władysław IV, co podkreślało znaczenie lokalnej produkcji w tamtym okresie.
6) W kolejnych stuleciach rozwinięto działalność hutniczą – zbudowano piece hutnicze i zakłady przetwarzające rudę żelaza. Na przełomie XVII i XVIII wieku manufaktura produkowała blachę, a wraz z rozwojem przemysłu w XIX wieku powstała Huta Blachownia (przy ul. 1 Maja 1), która rozpoczęła działalność w 1835 roku. Zakład stał się jednym z filarów rozwoju miejscowości, a w czasach PRL-u produkowano tu m.in. kaloryfery, rury, armaturę i piecyki. Po transformacji ustrojowej hutę przekształcono w spółkę skarbu państwa – ZEM Blachownia S.A., notowaną na giełdzie. Niestety zakład został zlikwidowany w 2002 roku, co mocno wpłynęło na lokalny rynek pracy.

Blachownia zabytki, co zobaczyć
7) Najważniejszą świątynią w mieście jest kościół Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski i św. Michała Archanioła przy ul. Sienkiewicza 14. Powstał w latach 20. XX wieku na miejscu drewnianego baraku. W 2008 roku potężna trąba powietrzna uszkodziła część kopuły świątyni oraz około 200 budynków w mieście (w tym 122 domy mieszkalne). Kościół stanowi centralny punkt życia religijnego mieszkańców Blachowni.
8) Przed kościołem w 2012 roku ustawiono rzeźbę przedstawiającą św. Michała Archanioła depczącego Lucyfera. Figura stoi na wysokiej kolumnie i stanowi symboliczne przypomnienie o walce dobra ze złem. Jest to też jeden z charakterystycznych punktów widokowych w centrum miasta.


9) Zbiornik retencyjny w Blachowni, powstały w latach 40. XIX wieku na rzece Stradomce, ma około 47 ha powierzchni i od lat pełni funkcję rekreacyjną. W latach 60. i 70. XX wieku był jednym z najpopularniejszych miejsc wypoczynku w regionie. Dziś wokół niego biegną trasy spacerowe i rowerowe, a na jego brzegu znajduje się drewniana wieża widokowa. W 2020 roku na zalewie uruchomiono podświetlane fontanny, które stały się atrakcją wieczornych spacerów.

10) W 1870 roku w Blachowni zbudowano pałacyk myśliwski dla wielkiego księcia Mikołaja Romanowa, następcy tronu rosyjskiego. Obiekt ten jest jednym z najciekawszych przykładów architektury pałacowej w okolicy i świadczy o związkach Blachowni z historią zaborów i arystokracją rosyjską.
11) Na terenie miasta znajduje się kilkanaście tablic Ścieżki Dydaktyczno-Przyrodniczej, które opisują lokalną florę, faunę oraz pomniki przyrody (jest ich osiem). Dzięki temu spacer po mieście i okolicznych lasach staje się ciekawą lekcją przyrody – dla mieszkańców, turystów i grup szkolnych.
Atrakcje turystyczne i wydarzenia
12) Blachownia mimo swojego niewielkiego rozmiaru oferuje mieszkańcom i turystom sporo atrakcji.
-
Zalew w Blachowni to serce życia rekreacyjnego miasta. Latem odbywają się tu festyny, koncerty plenerowe i pikniki rodzinne. Organizowane są również zawody wędkarskie oraz spływy kajakowe Stradomką.
-
Rajdy i imprezy sportowe – w lasach wokół Blachowni regularnie odbywają się rajdy piesze i rowerowe, a także biegi przełajowe. W mieście działa kilka aktywnych klubów sportowych.
-
Jarmarki i festyny miejskie – szczególną popularnością cieszy się doroczny festyn „Dni Blachowni”, który przyciąga mieszkańców z całego powiatu częstochowskiego.
-
Wieża widokowa nad zalewem to świetny punkt do obserwacji zachodów słońca i spacerów po okolicy.
13) Mało znane ciekawostki o Blachowni
-
Pałacyk Romanowa i carskie polowania – według lokalnych przekazów wielki książę Mikołaj Romanow organizował w tutejszych lasach huczne polowania, w których uczestniczyli arystokraci z całej Europy.
-
Trąba powietrzna z 2008 r. – mało kto wie, że była to jedna z największych katastrof naturalnych w województwie śląskim w ostatnich dekadach. Siła wiatru była tak duża, że niektóre dachy zerwano w całości, a fragmenty konstrukcji znajdowano w lasach kilka kilometrów od miasta.
-
Drewniany kościół-barak – przed powstaniem obecnego murowanego kościoła parafialnego wierni gromadzili się w skromnym, drewnianym baraku. Choć dziś nie istnieje, starsi mieszkańcy wspominają go jako miejsce o wyjątkowym klimacie.
-
Zalew i kąpielisko w PRL-u – w latach 60. i 70. zbiornik w Blachowni był jednym z najmodniejszych kąpielisk w regionie. Podczas upalnych dni przyjeżdżały tu autokary z Częstochowy i okolicznych miast.
Blachownia ciekawostki i zdjęcia: (c) Sadurski.com
Zobacz też:
> Czechowice-Dziedzice
> Pyskowice